Lipodystrofia - jak ją zdiagnozować i leczyć?

Tkanka tłuszczowa spełnia kilka funkcji. Należą do nich: magazynowanie nadmiaru energii, utrzymanie stałej temperatury ciała, produkcja i wydzielanie wielu substancji aktywnych biologicznie, które regulują pracę organizmu. Jak każda tkanka, tak tkanka tłuszczowa może podlegać zmianom chorobowych. Najczęstszym jej schorzeniem są lipodystrofie.

Lipodystrofia

Lipodystrofie to rzadkie schorzenia, które polegają na zaniku tkanki tłuszczowej z warstwy podskórnej. Rzadziej występuje zanik tłuszczu trzewnego. Schorzenia te mogą występować na całym ciele lub ograniczać się do określonych części ciała. Niekiedy utrata tłuszczu występuje wraz z nadmiernym, patologicznym odkładaniem tkanki tłuszczowej w innych partiach ciała. Lipodystrofie bardzo często występują wraz z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynnymi (insulinoopornością, hiperinsulinizmem, nietolerancją glukozy, cukrzycą typu 2, hiperglicerydemią, stłuszczeniem wątroby). Powód występowania jest różny i nie do końca znany.

Lipodystrofia - przyczyny

Lipodystrofia może być wrodzona lub nabyta. Ta pierwsza jest wynikiem mutacji i uwarunkowań genetycznych. Częściej natomiast występuje lipodystrofia nabyta o różnej etiopatogenezie. Nie wszystkie one są już poznane. Być może przyczyną jest podłoże autoimmunologiczne (zespoły Barraquer-Simonsa oraz Lawrence’a). Bywają też często połączone z infekcjami wirusowymi czy bakteryjnymi poprzedzającymi lipodystrofię. Najczęściej jednak występuje odmiana lipodystrofii u pacjentów zakażonych wirusem HIV leczonych schematem HAART (leki antyretrowirusowe). Domniema się, że w tej sytuacji choroba jest wynikiem interakcji między lekami, a systemem odpornościowym chorego. Po zmianie sposobu leczenia, choroba ustaje, ale ubytki w tkance tłuszczowej trzeba wypełnić chirurgicznie. Inne powody schorzenia to zbyt długi ucisk, np. u osób, które muszą leżeć przez kilka miesięcy. Czasem tkanka tłuszczowa zanika również z powodów leków podawanych długotrwało w formie zastrzyków (insuliny, antybiotyków, steroidów), a także z powodu zapalenia tkanki podskórnej. Zanik tkanki tłuszczowej to stan zapalny, który, nie leczony, jest powodem zwłóknienia tkanki (panniculitis).

leczenie lipodystrofii

Lipodystrofia - objawy

Lipodystrofia uogólniona występuje niezwykle rzadko. Jej cechą jest ogólny zanik tkanki tłuszczowej i insulinooporność, co może prowadzić do cukrzycy. W oby typach lipodystrofii występują zmiany skórne, tzn. rogowacenie ciemne (swędzące zmiany o ciemnym zabarwieniu), przerost mięśni (zmiany sylwetki), hiperandrogenizm (hirsutyzm, zespół policystycznych jajników, przerost łechtaczki), organomegalia, powiększenie wątroby (ale też serca, śledziony i kości długich) oraz hipertriglicerydemia. U osób cierpiących na lipodystrofię obserwuje się zwiększone łaknienie, którego powodem jest mniejsze stężenie leptyny we krwi. Nie prowadzi to do otyłości, bo ze schorzeniem występuje hipermetabolizm. Objawy lipodystrofii miejscowej to przede wszystkim zanik tkanki podskórnej na twarzy, kończynach, pośladkach. Może mu towarzyszyć hipertrofia, czyli rozrost tkanki tłuszczowej trzewnej, piersi i karku Występuje w miejscach nakłóć przy chorobach wymagających częstych zatrzyków (cukrzyca, antybiotykoterapia domięśniowa), a wtedy zanik występuje na brzuchu, udach i pośladkach. Innym objawem może być ból pośladków po dłuższym siedzeniu. Osoby chorujące na lipodystrofię wyglądają na znacznie starsze niż są w rzeczywistości, bo ich skóra traci jędrność i obwisa.

Lipodystrofia - leczenie 

Nie wynaleziono metody całkowicie leczącej lipodystrofię i cofającej zmiany, jakie się dokonały. Obecne kuracje mają na celu unormowanie zaburzeń metabolicznych i zapobieganie ich powikłaniom. Są to również zabiegi korygujące wady w wyglądzie powstałe w wyniki choroby. Operacje plastyczne mają poprawić wygląd pacjenta. Do rekonstrukcji twarzy wykorzystuje się kolagen wstrzykiwany w okolice policzków, implanty, przeszczepia się też płaty skóry i przemieszcza mięśnie twarzy. Do usunięcia nadmiaru tłuszczu natomiast stosuje się liposukcję, ale nie jest to trwały zabieg. W schorzeniu równie ważna jest aktywność fizyczna, bo dzięki ćwiczeniom można odbudować masę mięśniową. Obniżają też poziom trójglicerydów, zmniejszają insulinooporność oraz poziom tkanki tłuszczowej trzewnej. Ćwiczenia siłowe powinny być przeplatane z aerobowymi o tempie umiarkowanym lub intensywnym. Można szybko biegać lub chodzić. Poleca się ćwiczyć co najmniej 45 minut 3 razy w tygodniu. Ćwiczenia zwiększają siłę, poprawiają kondycję, obniżają cholesterol we krwi. Farmakologicznie leczy się lipodystrofie hormonem wzrostu. Zmniejsza on ilość trzewnej tkanki tłuszczowej i ilość tłuszczu na karku. Przerwanie terapii powoduje nawrót zmian chorobowych. Co więcej, może on pogłębiać insulinooporność, dlatego ta terapia nie jest dla każdego. Testowanie tej metody leczenia jest w toku, bo nadal niesie wiele skutków ubocznych.

O serwisie

Dermatologia estetyczna jest obecnie bardzo rozwinięta gałęzią medycyny. Dzięki różnorodnym zabiegom możemy korygować zmarszczki, blizny, pozbywać się rozstępów czy modelować owal twarzy. Poznaj z nami najpopularniejsze zabiegi medycyny estetycznej i ciesz się wymarzonym ciałem. 

Zespół Dermatolog Ranking

Galeria